Giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ
Nguyễn Thị Huyền Diệu
Giảng viên Khoa Xây dựng Đảng
Giáo dục truyền thống cách mạng là việc giáo dục, tuyên truyền những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, của Đảng, của quân và dân ta trong việc đấu tranh gìn giữ và xây dựng đất nước. Việc giáo dục truyền thống cách mạng đến thế hệ trẻ hiện nay đang là vấn đề cấp thiết để khơi dậy và phát huy tinh thần đoàn kết, ý thức tự cường, tự tôn dân tộc trong thời đại hội nhập phát triển.
Quan tâm giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, thanh thiếu niên luôn là việc làm được các cấp, các ngành quan tâm chú trọng. Thông qua các hoạt động giáo dục, các phong trào thi đua yêu nước... đã giúp thế hệ trẻ có điều kiện rèn luyện, trưởng thành và sống có lý tưởng.
Hiện nay, việc giáo dục truyền thống cách mạng đến thế hệ trẻ, thanh thiếu niên vừa góp phần tu dưỡng đạo đức cách mạng, vừa tôn vinh nét đẹp truyền thống; khơi dậy lòng tự hào, tự tôn dân tộc; niềm tin vững chắc vào Đảng, vào sự nghiệp đổi mới của nước ta do Đảng lãnh đạo. Từ đó giáo dục thanh niên thấy được vai trò của mình trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, hăng hái trong hoạt động thực tiễn xung kính, trong phát triển kinh tế - xã hội và trên mọi lĩnh vực.
Những nội dung giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ hiện nay để tiếp tục phát huy những truyền thống quý báu của các thế hệ đi trước, đó là:
+ Truyền thống yêu nước nồng nàn, trung thành tuyệt đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, phục vụ suốt đời vì Tổ quốc, vì lợi ích dân tộc, lợi ích của nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa;
+ Truyền thống xung kích cách mạng, xung phong tình nguyện, không ngại hy sinh, gian khổ, sẵn sàng đảm nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao phó;
+ Truyền thống đoàn kết, tinh thần tương thân, tương ái và nhân đạo cao cả;
+ Truyền thống hiếu học, ham hiểu biết, có ý chí vượt khó, cần cù, sáng tạo, dám nghĩ dám làm, có hoài bão lớn.
Đó là những nội dung cơ bản của việc giáo dục truyền thống đạo đức cách mạng cho thế hệ trẻ, thanh thiếu niên hiện nay mà chúng ta cần tích cực giáo dục, tuyên tuyền, đánh thức ý thức hệ của giới trẻ trong thời đại hội nhập quốc tế.
Trong thời gian qua, công tác giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của các tổ chức, các ngành, các cấp trong hệ thống chính trị. Trong các kế hoạch hoạt động cụ thể của bất kỳ ở cấp nào, bất kỳ thời điểm nào và quy mô đến đâu, một trong những nội dung được các cấp, các ngành chú trọng là việc giáo dục truyền thống cho thanh niên, được triển khai bằng những hoạt động cụ thể, đa dạng, từng bước được xã hội hóa thông qua việc tổ chức các hoạt động nhân các ngày lễ lớn của dân tộc, của đất nước.
Tổ chức các hoạt động như viết bài tìm hiểu, triển khai các cuộc vận động, trao đổi tọa đàm, nghe nói chuyện chuyên đề, mít tinh kỷ niệm, phối hợp chính quyền phát động các hội thi tìm hiểu về truyền thống lịch sử, cách mạng... giúp cho thể hệ trẻ, thanh thiếu niên hiểu rõ hơn về ý nghĩa lịch sử của những sự kiện, ngày lễ. Cùng với đó là tổ chức các hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”, tổ chức cho thanh niên gặp gỡ các nhân chứng, tìm hiểu các di tích lịch sử. Hàng năm, cứ đến ngày Thương binh, liệt sĩ 27-7, các tổ chức Đoàn lại vận động hội viên, đoàn viên, thanh niên tham gia chỉnh trang nghĩa trang liệt sĩ, trồng hoa cây cảnh, quét vôi mộ, thắp nến tri ân các Anh hùng - Liệt sĩ. Đây là hình thức giáo dục trực quan sinh động nhất giúp các bạn trẻ tri ân những thế hệ đã hy sinh máu xương để đổi lại nền độc lập, hoà bình, tự do như hôm nay. Nhắc nhở thế hệ trẻ ngày nay phải tiếp bước cha anh, kế tục sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bên cạnh đó, công tác giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ còn thông qua các Chiến dịch thanh niên tình nguyện hàng năm.
Trong rất nhiều các hoạt động tình nguyện có một nội dung góp ngày công để chăm lo cho đối tượng người có công với cách mạng, trong đó điển hình nhất là chương trình “Mái ấm nghĩa tình” xây nhà cho cựu thanh niên xung phong có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn và giúp tu sửa nhà cho các đối tượng chính sách... Hay các hoạt động tuyên truyền, chuyển tải các ca khúc cách mạng đi cùng năm tháng, những bài ca bất hủ cho thế hệ thanh, thiếu nhi thông qua việc duy trì đội tuyên truyền ca khúc cách mạng của đoàn viên thanh niên…
Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận một cách thực tế, bên cạnh những thành quả đạt được, công tác giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ trong thời gian qua vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế:
- Tổ chức Đoàn Thanh niên các cấp chưa phát huy tốt vai trò trong công tác tham mưu, tập hợp, tuyên truyền, giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ.
- Chưa có phương pháp giáo dục thích hợp, chưa lôi cuốn được thế hệ trẻ trên tinh thần tự nguyện. Các em tham gia tìm hiểu, học tập, nghiên cứu về truyền thống cách mạng với tâm thế bị động, trả nợ, chủ yếu để hoàn thành nhiệm vụ được giao.
- Kinh phí hoạt động, nguồn quỹ,… còn hạn chế. Công tác tuyên truyền, giáo dục còn chưa được đầu tư tốt về thời gian, điều kiện,… nên hiệu quả giáo dục chưa cao, còn mang tính hình thức, chưa theo kịp sự phát triển chung.
- Hạn chế khách quan khác: thời gian, công việc, gia đình,… thế hệ trẻ thường rơi vào trường hợp có thời gian nhưng rất ít khi nghiên cứu, tìm hiểu về truyền thống cách mạng mà thường lướt web, internet, mạng xã hội để giải trí.
- Một bộ phận thanh thiếu niên hiện nay sống thờ ơ, vô cảm, sống thiếu trách nhiệm, xem nhẹ sự đóng góp của bậc tiền bối, của anh hùng liệt sĩ,… Chưa có tâm thế sẵn sàng tiếp nhận những giá trị truyền thống cách mạng, chưa có lòng nhiệt thành tìm hiểu và tri ân nguồn cội.
Từ thực trạng trên đây, để nâng cao hiệu quả công tác giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ hiện nay cần chú ý tập trung những vấn đề sau:
Một là, tăng cường sự lãnh chỉ đạo của cấp uỷ các cấp trong công tác giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ hiện nay
Cấp uỷ đảng các cấp, nhất là cấp cơ sở, cần quan tâm sâu sát, chỉ đạo thực hiện công tác giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ hiện nay. Tạo mọi điều kiện để việc giáo dục đem lại hiệu quả nhất, thức tỉnh được ý thức hệ của thế hệ trẻ. Để thế hệ trẻ vững vàng hơn về tâm thế, năng động, nhạy bén hơn trong tư duy và tích cực trong công việc, trong cuộc sống. Từ đó, giúp thế hệ trẻ ý thức được trách nhiệm đối với Tổ quốc, trung thành tuyệt đối với Tổ quốc Việt Nam XHCN, tu dưỡng đạo đức cách mạng và bản lĩnh chính trị vững vàng trước mọi thử thách của thời cuộc.
Hai là, các ngành, các cấp phát huy tốt vai trò quan trọng trong công tác giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ. Tuyên truyền bằng các biện pháp tích cực, hiện đại, kết hợp sử dụng internet, các hội thi tìm hiểu truyền thống lịch sử, cách mạng, có cơ cấu giải thưởng, khích lệ vật chất, xây dựng và củng cố ý thức, tinh thần cho thế hệ trẻ.
Ba là, giáo dục truyền thống cách mạng là một việc làm thống nhất, phối hợp, đồng loạt ở các đơn vị, các cấp, các ngành với gia đình của thanh, thiếu niên. Để đạt hiệu quả thống nhất, ý thức tự hào dân tộc cho thế hệ trẻ cần triển khai giáo dục một cách toàn diện, đồng loạt và nhất quán.
Bốn là, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, nâng cao trình độ tuyên truyền cho cán bộ làm công tác tuyên truyền như cán bộ Tuyên giáo, Dân vận, cán bộ Đoàn Thanh niên, giảng viên các Trường Chính trị tỉnh, thành phố,… Chú trọng bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ, trình độ cho các cán bộ làm công tác tuyên truyền, giáo dục để tác động tích cực, đánh thức ý thức của thế hệ trẻ đối với truyền thống cách mạng với bề dày kỳ tích lịch sử của dân tộc.
Năm là, đổi mới mô hình giáo dục truyền thống, ngoài lực lượng tổ chức Đoàn, còn trách nhiệm của các tổ chức khác, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ. Bên cạnh đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền, cần phối hợp đổi mới phương pháp tuyên truyền, sao cho phù hợp với lứa tuổi thanh thiếu niên. Phương pháp cần sinh động, gần gũi, dễ tiếp thu, dễ nhớ.
Giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, thanh thiếu niên trong thời kỳ CNH, HĐH, hội nhập kinh tế thế giới là góp phần đào tạo, giáo dục thế hệ thanh niên vừa "hồng", vừa "chuyên", chủ nhân tương lai đưa nước nhà vững bước tiến cùng các dân tộc tiên tiến, xứng đáng với mong ước của Bác Hồ kính yêu. Góp phần thực hiện thắng lợi chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; thực hiện thắng lợi mục tiêu độc lập dân tộc, gắn liền với CNXH với đội ngũ thanh thiếu niên vững vàng về bản lĩnh chính trị, tuyệt đối không dao động và luôn trung thành với Chủ nghĩa Mác-Lênin, với Đảng, và với dân tộc.
